De normale werkwijze: je vraagt verschillende partijen om een offerte te doen of je schrijft een aanbesteding uit. Vervolgens geef je de klus aan de beste (lees: de goedkoopste) aanbieder. Bij Bijenkorf Utrecht ging het precies andersom.
Bijenkorf Utrecht had een vast budget beschikbaar om de kelder, de begane grond, de eerste én de tweede verdieping van het compleet gerenoveerde La Vie-gebouw te laten betegelen. Bij elkaar ging het om zo’n 15.000 vierkante meter en op de begane grond wilden ze graag hexagonale tegels.
Het budget sloot de gangbare werkwijze met aanbesteding uit. Samen met Neerlands tegeltrots Mosa hebben we daarom net zolang gerekend en gezocht, gewikt en gewogen, totdat we volmondig konden antwoorden: Ja, het kan binnen het budget!
880 m²
Vloer tegelwerk
Automotive
Januari 2018
Soest
Geen
Vooraf: een stukje geschiedenis
Al in de jaren zestig onderzocht de directie van Bijenkorf de mogelijkheden van een Utrechts filiaal. In 1975 waren er zelfs vergevorderde plannen om aan de Lange Viestraat – op de locatie van het gesloopte V&D-gebouw – een zesde vestiging van het warenhuis te bouwen. Toch zou het nog twaalf jaar duren, tot 25 maart 1987, voordat Bijenkorf op deze locatie de deuren opende. Niet in een eigen pand, maar in het nieuwe winkelcentrum La Vie, en als filiaal met uitsluitend woonaccessoires.
Winkelcentrum La Vie werd gekenmerkt door een ingetogen gevel, zoals die in de jaren tachtig populair was. De inpandige ontsluiting, kleine winkels, fonteintjes en parkeergarage waren ontworpen naar Amerikaans voorbeeld. Bijenkorf Utrecht bleek een groot succes en de goede omzet maakte al na twee jaar een uitbreiding van woonaccessoires naar het complete assortiment mogelijk. In 1999 nam Bijenkorf vrijwel het gehele winkelcentrum in gebruik: de onderste twee lagen en de kelderruimte behoorden nu tot het filiaal.
Twintig jaar na de bouw ontstond het idee om het winkelcentrum ingrijpend te verbouwen. Architectenbureau Rijnboutt ving begin 2007 aan met het ontwerp, wat in 2010 definitief werd. In de nieuwe opzet kan Bijenkorf zich op de begane grond, eerste en tweede verdieping veel beter etaleren. De gehele gevel is rechtgetrokken en opgefrist en het winkeloppervlak werd vergroot van 9.000 naar 15.000 vierkante meter. Naar verwachting is de vernieuwde Bijenkorf medio 2018 gereed.
(Bronnen: Bijenkorf, Rijnboutt, Architectencafé, DeStadUtrecht.nl)
In den beginne
Voor ons begon het verhaal van Bijenkorf Utrecht toen Eric Vermeulen, keyaccountmanager bij Royal Mosa, contact opnam. Eric Vermeulen: ‘Bijenkorf bood Mosa de kans en het vertrouwen om als integraal bouwpartner aan te schuiven. Hun vraag was om vanuit een taakstellend budget de tegels te ontwikkelen waar het ontwerp om vroeg. Wij hebben vervolgens TGLS naar voren geschoven om binnen dat budget een complete oplossing, dus tegels én verwerking, te kunnen aanbieden.’
Patrick de Winter (TGLS): ‘Mosa is al jaren een goede partner van ons. Dus toen Eric Vermeulen ons vroeg om mee te denken als partner om te zien of we het plan van Bijenkorf haalbaar konden maken, heb ik de uitdaging met beide handen aangegrepen.’ De keuze om zo vroeg in het proces met de partijen om de tafel te gaan, was doorslaggevend voor het slagen van het project. Patrick: ‘Doordat we elkaar door en door kunnen vertrouwen, konden we heel open de verschillende mogelijkheden en kosten bespreken. Zo kwamen we uit bij een oplossing die voor alle partijen gunstig was.’
'BIJENKORF WEET VOORAF OP DE CENT WAT DE KOSTEN ZULLEN ZIJN.'
TGLS
Verzekerde projectgarantie
Een van de zaken die we onderzochten, was of de bestaande tegelvloer kon blijven liggen of moest worden verwijderd. Die laatste optie zou aanzienlijke kosten met zich hebben meegebracht. In overleg met onze lijmpartner Codex kozen we ervoor om de vloer te ontkoppelen en hier bovenop een nieuwe tegelvloer aan te brengen, inclusief verzekerde projectgarantie.
‘De verzekerde projectgarantie is een aflopende garantie op het offertebedrag, vermeerderd met twintig procent sloopkosten’, legt Patrick uit. ‘De garantie houdt in dat wanneer een falen te wijten is aan de gebruikte verwerkingsmaterialen, de schade wordt vergoed. De voorwaarde hiervoor is wel dat de verwerking plaatsvindt conform ons lijmadvies.’
Waarom ontkoppelen?
Bij het ontkoppelen van de vloer verwijder je eerst alle losliggende delen en maak je de vloer stofvrij. Hierna volgt het voorstrijken en het verlijmen van de ontkoppelingsmat – in feite een grote kunststof lap – met cementaire lijm. Ten slotte wordt het geheel waterwerend en waterdicht afgewerkt, waarna de vloer klaar is om te worden betegeld. Maar waarom zou je een vloer ontkoppelen?
Jelle Renes, projectleider bij TGLS: ‘Er wordt gekozen voor ontkoppelen wanneer er geen mogelijkheid of tijd is om de totale ondervloer te vervangen. Door de vloer te ontkoppelen, voorkom je dat de spanning in vochtige of instabiele ondergronden doorwerkt in het tegelwerk. Bij twijfelachtige ondergronden verklein je zo de kans op schade, zodat het risico aanvaardbaar wordt voor de opdrachtgever. En niet onbelangrijk: de kosten zijn lager dan bij vervanging.’ Ontkoppeling is ook geschikt voor natte ruimtes. Als je TGLS het vooronderzoek laat doen, kun je bij een ontkoppelde ondervloer bovendien gebruikmaken van de verzekerde projectgarantie.
Mosa Solids
We maakten verschillende proefvloeren op een externe locatie om Bijenkorf te laten zien welke mogelijkheden er waren. Zo kwamen ook de punten naar voren die we moesten tackelen om het project te laten slagen, zoals de bouwkundige dilataties, overgangen bij liften, trappen, naar het restaurant enzovoort. Bijenkorf koos uiteindelijk voor een keramische tegel uit de serie Solids. José Maase, head of design bij Royal Mosa: ‘Deze serie kenmerkt zich door een levendige schakering met grove en fijne korrels. Een afgewogen samenspel tussen lichte, midden en donkere kleurtonen geeft diepte aan de tegelvloer.’
De serie bestaat uit tegels in 60x60cm, maar Bijenkorf had de voorkeur voor 90x90cm. José: ‘Dit grote formaat was reeds in ontwikkeling en is versneld doorontwikkeld voor Bijenkorf. Bijenkorf heeft dan ook als eerste Solids in 90x90cm toegepast.’ Deze nieuwe Solids-tegels zijn niet alleen groter, de schakering is 150 procent uitvergroot ten opzichte van 60x60cm. ‘De tegel oogt hierdoor nog groter en robuuster dan 60x60cm’, licht José toe. ‘Deze serie is uitermate geschikt voor grootschalige ruimtes waar een bijzondere uitstraling gewenst is.’
Honingraatpatroon
Op de begane grond wilde Bijenkorf graag een verwijzing naar de bekende honingraat van het warenhuis: zeshoekige tegels in een honingraatpatroon. Patrick: ‘De vierkante 90x90cm-tegels worden door Mosa met behulp van een waterjet in hexagonen getransformeerd. De maatvoering laten we verzorgen door een gespecialiseerde externe partij. Als na het aanbrengen blijkt dat een hexagoon een kleine afwijking heeft, halen we de slijpschijf erlangs zodat de voegen precies kloppen.’
Dat is een van de grote voordelen van het werken met lokale partners die goed op elkaar zijn ingespeeld. Patrick: ‘Door de projecten die we samen met Mosa hebben gedaan, is bij hen het vertrouwen ontstaan dat ze het met gerust hart aan ons over kunnen laten. Hun product wordt op de juiste manier verwerkt. Dat vertrouwen zorgt ervoor dat je zaken samen oplost, daar heeft Bijenkorf verder geen omkijken naar. We zorgen samen dat ze op tegelgebied volledig worden ontzorgd.’
En dat vertrouwen werkt twee kanten op, benadrukt Patrick: ‘Het is een hoogwaardig Nederlands product met vaste levertijd en naleveringsgarantie. Bij Mosa geldt: afspraak is afspraak. Dat is, het moet gezegd, wel anders dan bij Italiaanse of Spaanse fabrikanten. Daar is het altijd maar afwachten of ze zich aan de planning houden.’
Volledig transparant
Vooraf hebben TGLS en Mosa alle punten in kaart gebracht, oplossingen aangedragen en – door her en der nog wat te schuiven – het mogelijk gemaakt om alles binnen budget te passen. Patrick: ‘Neem bijvoorbeeld de begane grond, waar we nu mee bezig zijn. Er wordt hier gesloopt, oude vloerdelen gaan eruit en wanden worden verplaatst. Dat brengen we vooraf allemaal netjes in kaart, zodat Bijenkorf op de cent weet wat de kosten zullen zijn. Tenzij er planwijzigingen komen, natuurlijk.’
Doordat de partijen door het onderlinge vertrouwen volledig transparant kunnen zijn met betrekking tot de prijzen, paste het allemaal binnen het vooraf vastgestelde kostenplaatje. Patrick: ‘Als dit op de reguliere wijze via de markt was aangeboden, was dat nooit gelukt.’ Eric Vermeulen: ‘Ik denk dat de wereld er steeds meer naartoe gaat om het op deze manier te doen.’ Bij TGLS zijn we er in ieder geval klaar voor.
Benieuwd naar
onze andere
projecten?